ახალი ამბები

ნატოს წევრმა სახელწიფოებმა მიაღწიეს შეთანხმებას მომდევნო წელს უკრაინისთვის 40 მილიარდი დოლარის გამოყოფის შესახებ. 

ინფორმაციას ამის შესახებ Reuters საკითხში გაცნობიერებულ ევროპელ დიპლომატზე დაყრდნობით ავრცელებს. 

წყაროს ცნობით, მიუხედავად იმისა, რომ თავდაპირველად ალიანსის წევრებმა უარყვეს იენს სტოლტენბერგის წინადადება უკრაინის დაფინანსების მრავალწლიან გარანტიებთან დაკავშირებით, გარკვეული ცვლილებების შემდეგ კონსენსუსი მაინც შედგა. 

მოსალოდნელია, რომ გადაწყვეტილების შესახებ ოფიციალურად ნატოს საიუბილეო 75-ე სამიტზე გამოაცხადებენ, რომელიც 9-11 ივლისს ვაშინგტონში გაიმართება. 

გარდა ამისა, მოკავშირეები შეთანხმდნენ მოამზადონ დეტალური ანგარიშები იმის შესახებ, თუ რომელი ქვეყანა რა შეიარაღებას აწვდის უკრაინას. 

კონტექსტი

27 ივნისს New York Times საკუთარ წყაროებზე დაყრდნობით წერდა, რომ მომდევნო სამიტზე არ განიხილება უკრაინის გაწევრიანების საკითხი. 

გამოცემის წყაროს ცნობით, სამიტზე მოკავშირეები გამოაცხადებენ უკრაინის დახმარების ერთიანი ცენტრის შესახებ. გარდა ამისა, უკრაინაში ამოქმედდება ალიანსი სპეციალური წარმომადგენლის ოფისი. 

 ერთიანი ცენტრი უკრაინის უსაფრთხოების გრძელვადიანი საჭიროებების უზრუნველსაყოფად იქნება. აღნიშნულ ინიციატივას ჩრდილო-ატლანტიკურ ალიანსში უწოდობენ ერთგვარ ხიდს უკრაინის გაწევრიანებისკენ. 

ინიციტიავი გულისხმობს უკრაინის სამხედრო დახმარების ყველა არსებული ფორმატის ინტეგრირებს ერთიან ცენტრში. ამასთანავე ინიციატივის ავტორები მიიჩნევენ, რომ ამგვარი ცენტრის შექმნა გაგზავნის მკაფიო სიგნალს როგორც უკრაინის, ასევე რუსეთის მიმართ, რომ დასავლეთი არ შეწყვეტს უკრაინის დახმარებას. 

რეგლამენტის მიხედვით, ცენტრი უშუალოდ ალიანსის ხელმძღვანელობას დაექვემდებარება რაც იმას ნიშნავს, რომ ნატოს მიმართ სკეპტიკურად განწყობილ დონალდ ტრამპს ნოემბრის არჩევნებში გამარჯვების შემთხვევაშიც არ შეეძლება მისი მარტივად ჩამოშლა. 

გაზეთის წყაროები ამბობენ, რომ უკრაინის დახმარების ძალისხმევის "ტრამპ-გამძლე" ფორმატში გადაყვანა ერთიანი ცენტრის იდეის ავტორების ერთ-ერთი მთავარი მიზანი იყო. 

გერმანიაში ერთიანი ცენტრის იდეა აშშ-სა და ალიანსის წევრი სხვა სახელმწიფოების ლიდერები მას შემდეგ გაუჩნდათ, რაც გასაგები გახდა, რომ ამ დროისთვის უკრაინის ალიანსში გაწევრიანების საკითხზე კონსენსუსი არ არსებობს. მიუხედავად იმისა, რომ ახალი შტაბი არ არის უკრაინის მთავარი სურვილი, ეს მაინც წარმოადგენს სოლიდურ კონსენსუსს, რომელიც სამიტზე უკრაინისა და ალიანსის მზარდი დააახლოების მთავარი სიმბოლო იქნება. 

დასავლური მედიის ცნობით, უკრაინის ნატოში გაწევრიანების მთავარი მოწინააღმდეგეები ამ დროისთვის აშშ და გერმანია არიან - ბაიდენი და შოლცი მიიჩნევენ, რომ ომის დასრულებამდე ამის გაკეთება შეუძლებელი იქნება. გერმანიისა და აშშ-ს ლიდერები, ასევე მიანიშნებენ სისტემური რეფორმების საჭიროებასა და კორუფციის დონის შემცირებაზე, რაც ალიანსში გასაწევრიანებლად იქნება საჭირო. 

დასავლელი ლიდერების ჩანაფიქრით ახალი ცენტრის იდეამ ნაწილობრივ მაინც უნდა დააკმაყოფილოს ან შეარბილოს ვოლოდიმირ ზელენსკის ხისტი რეაქცია - იმის მსგავსი, რაც უკრაინელმა პრეზიდენტმა გასული წლის ვილნიუსის სამიტზე ღიად და მწვავედ გამოხატა. 

ახალი მისია გააერთიანებს უკრაინის დახმარების არსებულ და თემატურ ფორმატებს, მათ შორის სხვადასხვა შეიარაღებისა და დაუყოვნებლივი საჭიროებების კუთხით. 

გარდა ამისა, ცენტრი გაუწევს კოორდინაციას უკრაინელი სამხედროების წვრთნის პროცესს და ცალკეული ქვეყნების მიერ უკრაინასთან გაფორმებული უსაფრთხოების გარანტიების ხელშეკრულებებით ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებას. 

ცენტრის იდეა, უკრაინის დახმარების ძალისხმევის ოპტიმიზაციასა და მოწესრიგებას ისახავს მიზნად - ამ დრომდე უკრაინა დახმარებას ძირითადად ცალკეული ქვეყნებთან შეთანხმებების საფუძველზე, სხვადასხვა მარშრუტებითა და ფორმატებით იღებს. 

წყაროების ცნობით, ვისბადენის სამხედრო ბაზაზე განთავსებული შტაბის სახელი უკრაინის დახმარებისა და წვრთნის ნატოს ცენტრი (შემოკლებით NSATU) იქნება, ხოლო მისი ხელმძღვანელი მაღალი ალბათობით 3-ვარსკვლავიანი ამერიკელი გენერალი იქნება. ჩანაფიქრის მიხედვით, შტაბის უფროსი ევროპაში ამერიკული ჯარების სარდალის, გენერალ კრისტოფერ კავოლის დაქვემდებარებაში იქნება. 

ცენტრის ერთ-ერთი მთავარი მიზანი იქნება თავიდან აირიდოს გართულებები და დუბლიკაცები სხვადასხვა შეიარაღების მიწოდებასთან და საბრძოლო მასალების მიწოდების მარშრუტების კუთხით. 

მოსალოდნელია, რომ შტაბი გაუწევს კოორდინაციას უკრაინელი პილოტების წვრთნისა და სწავლების პროგრამას დასავლური წარმოების სხვადასხვა თვითმფრინავებზე. 

ცნობილია, რომ უკვე თითქმის დასრულებულია 20-მდე უკრაინელი პილოტის წვრთნა ამერიკული წარმოების F-16 ტიპის თვითმფრინავებზე, რომელსაც ქვეყანა დანიისგან, ნიდერლანდების, ნორვეგიისა და ბელგიისგან მიიღებს. მაისში ცნობილი გახდა, რომ უკრაინა მიიღებს ფრანგული წარმოების Mirage-ის ტიპის ფრანგულ თვითმფრინავებსაც. 

პარალელურად გაგრძელდა ე.წ. რამშტაინის ფორმატი, რომელშიც 50-მდეა სამხედრო დონორი სახელმწიფო შედის - ჩანაფიქრის მიხედვით ახალ შტაბსა და რამშტაინის ფორმატს შორის მჭიდრო კოორდინაცია უნდა იყოს. 

გერმანიის წინააღმდეგობის გამო ახალ შტაბს ოფიციალურად არ ექნება მისიის ფორმა. 

ახალი შტაბის შესახებ ჯერჯერობით კომენტარი არ გაუკეთებიათ თეთრ სახლში, თუმცა ცოტა ხნის წინ ბაიდენის მრჩეველმა ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებში, ჯეიკ სალივანმა განაცხადა, რომ სამიტზე მიღებული იქნება კონკრეტული ნაბიჯები, რომელიც უკრაინისა და ნატოს მზარდ დაახლოებას დაადასტურებს.