ახალი ამბები

დონალდ ტრამპმა გრენლანდიაში სპეციალურ წარმომადგენლად ლუიზიანას გუბერნატორი, ჯეფ ლენდრი დანიშნა, რომელმაც განაცხადა, რომ დაუყოვნებლივ დაიწყებს მუშაობას კუნძულის მიერთებაზე - დანიამ გადაწყვეტილებას შემაშფოთებელი უწოდა.

ვითარების არსი: გადაწყვეტილების შესახებ დონალდ ტრამპმა 21 დეკემბერს გამოაცხადა. 

• "მადლობა პრეზიდენტ ტრამპს, ჩემთვის პატივი იქნება ამ მოხალისეობრივ თანამდებობაზე მუშაობა გრენლანდიის ამერიკასთან მიერთების მიზნით"- ნათქვამია ჯეფ ლენდრის განცხადებაში. 
  
  
• ტრამპის თქმით, ლენდრის კარგად ესმის, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია გრენლანდია ამერიკის ეროვნული უსაფრთხოებისთვის და იმუშავებს ვაშინგტონის ინტერესების დასაწინაურებლად.

ჩაშლილად: გადაწყვეტილებამ დანიის მთავრობის შეშფოთება გამოიწვია და განაცხადეს, რომ უახლოეს დღეებში განმარტებებისთვის ამერიკის ელჩს დაიბარებენ. 

• საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ლარს ლეკე რასმუსენმა განაცხადა, რომ იმედგაცრუებულია ვაშინგტონის გადაწყვეტილებით და ტრამპის ადმინისტრაციას მოუწოდა თავი შეიკავოს მოქმედებებისგან, რომელიც დანიის სუვერენიტეტის მიმართ უპატივმცემულობას გაუტოლდებოდა.
  
  
• "ჩვენი სამეფო შედგება დანიისგან, ფარერის კუნძულებისა და გრენლანდიისგან, ჩვენ ვერ შევურიგდებით მოქმედებებს, რომელიც ძირს უთხრის ჩვენ ტერიტორიულ მთლიანობას"- განაცხადა რასმუსენმა. 

სტრიქონებს შორის: ტრამპის გადაწყვეტილებას გამოეხმაურა გრენლანდიის პრემიერ-მინისტრი - მისი თქმით, კუნძული მზად არის თანამშრომლობისთვის, თუმცა მხოლოდ ურთიერთპატივისცემის პრინციპებზე დაყრდნობით. 

• "სპეციალური წარმომადგენლის დანიშვნა ჩვენთვის არაფერს ცვლის, ჩვენ თავად ვწყვეტთ ჩვენს მომავალს, გრენლანდია გრენლანდიელებს ეკუთვნის"- ნათქვამია იენს ფრედერიკ ნილსენის განცხადებაში. 

დიდი სურათი: გრენლანდიის მიერთების სურვილს დონალდ ტრამპი ჯერ კიდევ პირველი საპრეზიდენტო ვადის დროს გამოთქვამდა, თუმცა მისი მეორე კადენციის დაწყების შემდეგ კუნძულის მიმართ განსაკუთრებულ ყურადღებას იჩენს. 

• ტრამპის თქმით, გრენლანდია ამერიკას "ეროვნული და საერთაშორისო უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად ჭირდება"- ვაშინგტონი დაინტერესებულია გრენლანდიის სტრატეგიული მდებარეობით და მისი მინერალური რესურსების ათვისებით. 
  
  
• გასულ თვეებში ტრამპმა არ გამორიცხა სამხედრო ძალის გამოყენებაც, რაც ნატოს წევრი და ამერიკის მოკავშირე დანიისთვის შოკისმომგვრელი სიახლე აღმოჩნდა. 

კონტექსტი: გრენლანდია 1979 წლიდან შიდა საქმეებში ფართე ავტონომიით სარგებლობს, თუმცა საგარეო პოლიტიკასთან და თავდაცვასთან დაკავშირებული მთავარი გადაწყვეტილებები კოპენჰაგენში მიიღება. 

• საზოგადოებრივი აზრის კვლევებით კუნძულის 57-ათასიანი მოსახლეობის მყარი უმრავლესობა მხარს უჭერს გრენლანდიის დამოუკიდებლობას - უმრავლესობა, ასევე წინააღმდეგია ამერიკის შეერთებულ შტატებთან გაერთიანების. 

რატომ არის მნიშვნელოვანი: გრენლანდიამ განსაკუთრებული აქტუალობა შეიძინა არქტიკის რესურსების ათვისების მიმდინარე გეოპოლიტიკური დაპირისპირების კონტექსტში. 

• კლიმატის დათბობა და მყინვარების დნობა გაამარტივებს რეგიონის სასარგებლო წიაღისეულის ათვისებას. 
  
  
• გარდა ამისა, გრენლანდია ჩრდილოეთ ამერიკასა და ევროპას შორის მდებარეობს - დიდ ბრიტანეთს, ფარერის კუნძულებსა და გრენლანდიას შორის მოქცეული ატლანტის ოკეანის მონაკვეთი რუსეთთან პოტენციური სამხედრო დაპირისპირების კონტექსტში თავდაცვის მთავარ ხაზს წარმოადგენს.