ახალი ამბები

სომხეთსა და რუსეთს შორის პოლიტიკური ურთიერთობების გაუარესების მიუხედავად, მისი ექსპორტი რუსეთის ფედერაციაში 2022 წელს სამჯერ გაიზარდა, შემდეგ კი 2023 წლის იანვრიდან აგვისტომდე გაორმაგდა. ეს აჩენს ეჭვებს, რომ სომხეთი რუსეთს სანქციებისგან თავის არიდებაში ეხმარება. 

ამის შესახებ Euractiv წერს.

მას შემდეგ, რაც სომხეთი 2014 წელს ევრაზიულ ეკონომიკურ კავშირს შეუერთდა, რუსეთი სომხეთის ნომერ პირველი სავაჭრო პარტნიორი გახდა. რუსეთის წილი სომხეთის საგარეო ექსპორტში კიდევ უფრო გაიზარდა უკრაინაში შეჭრის შემდეგ.

"2023 წელს რუსეთთან ვაჭრობა ქვეყნის საგარეო ვაჭრობის 35%-ზე მეტს შეადგენდა, მაშინ როცა ევროკავშირის წილი მთლიანობაში 13%-ს შეადგენდა. სომხეთის ეკონომიკის მნიშვნელოვნად დამოკიდებულებამ რუსეთთან ვაჭრობაზე თითქმის შეუძლებელი გახადა ქვეყანისთვის შეუერთდეს მოსკოვის წინააღმდეგ სანქციებს უპრეცედენტო ეკონომიკური ვარდნის რისკის გარეშე," - ნათქვამია მასალაში.

"თუმცა, რუსეთის ბაზარზე მზარდი ეკონომიკური დამოკიდებულება არ აბრკოლებს სომხეთის ხელისუფლების მცდელობებს, თანდათან გადაიტანოს ქვეყნის გეოპოლიტიკური ორიენტაცია დასავლეთისკენ. პირიქით, კრემლსა და ერევანს შორის დაძაბულობა, მათ შორის სომხეთის ღია წინააღმდეგობა უკრაინაში აგრესიულ ომთან, ვაჭრობის მოცულობის ზრდის პარალელურად მატულობს," - წერს Euractiv.

სომხეთში ბევრი შიშობს, რომ კრემლმა შეიძლება სომხეთის ეკონომიკური დამოკიდებულება პოლიტიკურ ბერკეტად გამოიყენოს: საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის (IRI) მიერ ჩატარებულმა ბოლოდროინდელმა კვლევამ აჩვენა, რომ სომხების 40% რუსეთს ყველაზე მნიშვნელოვან პოლიტიკურ საფრთხედ მიიჩნევს ქვეყნისთვის, თურქეთისა და აზერბაიჯანის შემდეგ. 

იმავდროულად, რუსეთმა ბოლო თვეებში უკვე რამდენჯერმე დაბლოკა სომხური პროდუქციის იმპორტი საქართველოსთან სახმელეთო სასაზღვრო პუნქტზე.

სომხეთის სახელმწიფო სტატისტიკის სააგენტოს მონაცემებით, სომხეთსა და რუსეთს შორის ვაჭრობა 2022 წელს თითქმის გაორმაგდა და 5.3 მილიარდ დოლარს მიაღწია. ეს ტენდენცია 2023 წელს და 2024 წლის პირველ თვეებში გაგრძელდა. რუსეთში სომხეთის ექსპორტის ზრდა დიდწილად განპირობებულია მესამე ქვეყნებიდან პროდუქციის რეექსპორტით.

გაეროს Comtrade-ის მონაცემთა ბაზის მიხედვით, ბოლო ორი წლის განმავლობაში სომხეთიდან რუსეთში ექსპორტირებული საქონლის სიაში შედის მობილური ტელეფონები, კომპიუტერები, ყურსასმენები და სხვა ტექნიკური აღჭურვილობა.

ბოლო თვეებში ასევე გაიზარდა ბრილიანტისა და ოქროს რეექსპორტი.

სანქციების რეჟიმის დაცვასთან დაკავშირებული შესაძლო პრობლემების თავიდან ასაცილებლად, სომხეთის მთავრობამ ინფორმაცია რუსეთთან ვაჭრობის შესახებ საჯარო გახადა.