ტრამპი: ნეთანიაჰუს ვუთხარი, რომ ირანზე დარტყმა ძალიან შეუსაბამო იქნება

აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა ოთხშაბათს დაადასტურა, რომ მან პრემიერ-მინისტრ ბენიამინ ნეთანიაჰუს გასულ კვირას სატელეფონო საუბრის დროს სთხოვა, არ დაეწყო სამხედრო კამპანია ირანის წინააღმდეგ, რამაც შეიძლება ხელი შეუშალოს მიმდინარე ბირთვულ მოლაპარაკებებს ისლამურ რესპუბლიკასთან.
State Of Play: ტრამპმა ეს განცხადება მას შემდეგ გააკეთა, რაც The New York Times-მა გამოაქვეყნა მათი საუბრის დეტალები და განაცხადა, რომ აშშ-ის ოფიციალური პირები შეშფოთებული არიან იმით, რომ ისრაელმა შეიძლება სცადოს ირანის ბირთვულ პროგრამაზე თავდასხმა გაფრთხილების გარეშე, რაც ამერიკელებს ცოტა დროს დაუტოვებს ნეთანიაჰუზე ზეწოლისთვის.
- ოვალურ კაბინეტში ჟურნალისტების კითხვაზე, უთხრა თუ არა მან ნეთანიაჰუს, რომ არ დაბომბოს ირანი, ტრამპმა უპასუხა: "კარგი, მინდა ვიყო გულწრფელი. დიახ, გავაკეთე... მე ვუთხარი [ნეთანიაჰუს], რომ ამის გაკეთება ახლა ძალიან შეუსაბამო იქნებოდა, რადგან ჩვენ ძალიან ახლოს ვართ გამოსავალთან."
- "ეს შეიძლება ნებისმიერ მომენტში შეიცვალოს. ეს შეიძლება შეიცვალოს სატელეფონო ზარით. მაგრამ ახლა, ვფიქრობ, [ირანს] სურს შეთანხმების მიღწევა და თუ ჩვენ შეგვიძლია შეთანხმება, [ეს] გადაარჩენს ბევრ სიცოცხლეს." - აღნიშნა ტრამპმა.
Big Picture: ირანის ხელისუფლება ათწლეულებია აცხადებს, რომ ისრაელის განადგურება სურს. ამავდროულად, მუდმივად უარყოფს ბირთვული იარაღის შექმნის სურვილს. თუმცა, ის ამდიდრებს ურანს იმ დონემდე, რომელსაც მშვიდობიანი მიზნებისთვის ვერ გამოიყენებ, ასევე ხელს უშლის საერთაშორისო ინსპექტორებს მისი ბირთვული ობიექტების შემოწმებაში და აწარმოებს ბალისტიკურ რაკეტებს.
- აშშ-ირანის მოლაპარაკებებში ამჟამად უთანხმოებაა ურანის გამდიდრების საკითხზე. ამერიკელი მაღალჩინოსნები დაჟინებით ითხოვენ ირანის მიერ ურანის გამდიდრების სრულად შეწყვეტას, ხოლო ისლამურმა რესპუბლიკამ ამას წითელი ხაზი უწოდა.
- ორმა ირანელმა მაღალჩინოსანმა Reuters-ს ოთხშაბათს განუცხადა, რომ ქვეყანა შეიძლება დათანხმდეს ურანის გამდიდრების შეჩერებას, თუ აშშ გაყინულ ირანულ ფინანსურ რესურსებს დააბრუნებს და აღიარებს თეირანის უფლებას იმუშაოს ურანზე სამოქალაქო გამოყენებისთვის "პოლიტიკური შეთანხმების" ფარგლებში.
- წყაროებმა Reuters-თან აღნიშნეს, რომ ამ შეთანხმების თანახმად, თეირანი შეაჩერებს ურანის გამდიდრებას ერთი წლით, გააგზავნის გამდიდრებული ურანის მარაგის ნაწილს საზღვარგარეთ, ან გარდაქმნის მას საწვავის ფირფიტებად სამოქალაქო ბირთვული მიზნებისთვის.
- ირანულმა წყაროებმა განაცხადეს, რომ თეირანი არ დათანხმდება მისი ბირთვული პროგრამის ან ინფრასტრუქტურის დემონტაჟს ან მისი ბირთვული დანადგარების დალუქვას, როგორც ამას ტრამპის ადმინისტრაცია ითხოვს.
- მათი ცნობით, ირანის პოზიციაა, რომ ტრამპმა საჯაროდ უნდა აღიაროს ირანის სუვერენული უფლება ურანის გამდიდრებაზე და დაუშვას სანქციებით გაყინული ირანის ნავთობის შემოსავლების განბლოკვა, მათ შორის კატარში გაყინული 6 მილიარდი დოლარის.
- გასულ კვირას ირანელმა ოფიციალურმა პირებმა Reuters-ს განუცხადეს, რომ ირანის ხელისუფლებას "არ აქვს ახალ ბირთვულ შეთანხმებაზე უკეთესი ვარიანტი," რათა თავიდან აიცილოს უფრო ღრმა ეკონომიკური კრიზისი.