ახალი ამბები

ეკონომიკური მოდელი, რომელმაც ჩინეთი სიღარიბიდან დიდი სუპერსახელმწიფოს სტატუსამდე მიიყვანა, დარღვეულია და პრობლემების ნიშნებს აჩვენებს.

ამის შესახებ The Wall Street Journal-ის ეკონომიკური ექსპერტები წერენ.

"ათწლეულების განმავლობაში ჩინეთი თავის ეკონომიკას ქარხნებში, ცათამბჯენებსა და გზებში ინვესტიციებით აძლიერებდა. მოდელმა არაჩვეულებრივი ზრდის პერიოდი გამოიწვია, რომელმაც ჩინეთი სიღარიბიდან გამოიყვანა და გლობალურ გიგანტად აქცია, რომლის ექსპორტის ოსტატობამაც მსოფლიო დაიპყრო," - ნათქვამია სტატიაში. 

თუმცა, ანალიტიკოსები თვლიან, რომ დღეს ამ ეკონომიკურმა მოდელმა თავი ამოწურა.

WSJ წერს, რომ ქვეყნის ვალის ზრდამ და დასავლეთთან ურთიერთობების გაუარესებამ გამოიწვია ის, რომ ჩინეთის ეკონომიკური ზრდა მკვეთრად შენელდა და გაჭიანურებული სტაგნაცია ემუქრება, ისეთივე, როგორსაც იაპონია 1990-იანი წლების დასაწყისიდან განიცდის.

ისინი აღნიშნავენ, რომ პეკინს ინფრასტრუქტურის გაფართოების შესაძლებლობები ეწურება, ჩინეთის ზოგიერთმა ნაწილმა არასაკმარისად გამოიყენა ხიდები და აეროპორტები, მილიონობით ბინა ცარიელია და ინვესტიციების მოცულება მკვეთრად დაეცა.

არასაჭირო ხარჯვის მაგალითად სტატიაში მოყვანილია იუნანის პროვინციაში თითქმის სამი საფეხბურთო მოედნის ზომის ახალი COVID-19-ის საკარანტინო ობიექტის მშენებლობა, მიუხედავად იმისა, რომ ჩინეთმა რამდენიმე თვის წინ დაასრულა "ნულოვანი COVID-ის" პოლიტიკა.

ანალიტიკოსების აზრით, ჩინეთის უძრავი ქონების ბაზარზე ბუშტი იბერება, რომელიც ნებისმიერ მომენტში შეიძლება გასკდეს. ჩინეთის სამხრეთ-დასავლეთის უნივერსიტეტის ფინანსური და ეკონომიკის კვლევის მიხედვით, 2018 წელს ჩინეთის ქალაქებში ყოველი მეხუთე ბინა, ანუ მინიმუმ 130 მილიონი ერთეული, დაუსახლებელი იყო. მოთხოვნის შემცირებისა და ინფლაციის ზრდის გამო, ქვეყანაში ბევრი დეველოპერი გაკოტრების პირას იყო.

გარდა არასაჭირო ხარჯებისა, ჩინეთის ეკონომიკა არასახარბიელო დემოგრაფიული მდგომარეობის წინაშე დგას.

ასევე არის "მზარდი უფსკრული" აშშ-სთან და მის მოკავშირეებთან, რაც საფრთხეს უქმნის ქვეყანაში უცხოურ ინვესტიციებს.

"ეს შეიძლება იყოს არა მხოლოდ ეკონომიკური სისუსტის პერიოდი, არამედ ხანგრძლივი ეპოქის დასასრული," - აღნიშნავენ WSJ-ის ავტორები.

გამოცემას საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მონაცემები მოჰყავს, რომელიც ჩინეთის მშპ-ს ზრდის პროგნოზს მომდევნო წლებში 4%-ზე დაბლა აფასებს, რაც ბოლო ოთხი ათწლეულის განმავლობაში არსებული მაჩვენებლის ნახევარზე ნაკლებია.

გარდა ამისა, ლონდონში დაფუძნებული Capital Economics მიიჩნევს, რომ ჩინეთში ზრდის ტრენდი 2019 წლის 5%-დან 3%-მდე შემცირდა და 2030 წელს დაახლოებით 2%-მდე დაეცემა. ამ ტემპით, ჩინეთი სი ძინფინგის მიერ 2020 წელს დასახულ მიზანს - 2035 წლისთვის ეკონომიკის გაორმაგებას ვერ მიაღწევს.

ეს შეიძლება ნიშნავდეს, რომ ჩინეთი ვერასოდეს გაუსწრებს აშშ-ს, როგორც მსოფლიოს უდიდეს ეკონომიკას, რაც პეკინის დიდი ხნის ამბიციაა.

გამოცემის ცნობით, დღეს ჩინეთის ეკონომიკა ვალებში აგრძელებს მუშაობას.

Bank for International Settlements-ის მონაცემებით, ჩინეთის მთლიანი ვალი, მათ შორის სხვადასხვა დონის სახელმწიფო კომპანიების ვალი, 2022 წლისთვის ჩინეთის მშპ-ის თითქმის 300%-მდე გაიზარდა. ამავდროულად, ვალების უმეტესი ნაწილი ჩინეთის ქალაქებმა აიღეს.